Kategori: Makaleler

Abdi İpekçi Nereye Bağlı? Eğitim ve Öğrenmenin Pedagojik Bir Yansıması Öğrenme, sadece bilgi aktarmak değil, bir insanın düşünsel ve duygusal olarak dönüştüğü, dünyayı anlamlandırma biçimlerinin değiştiği bir süreçtir. Eğitim, insanın kendisini keşfetmesi ve çevresiyle daha anlamlı ilişkiler kurması için bir kapı aralar. Bir bireyin hayatta nerelere bağlı olduğunu, hangi ideolojik ve toplumsal bağlarla şekillendiğini anlamak da eğitim yoluyla gerçekleşir. Abdi İpekçi’nin kimliğine dair sorulara bakarken, bu soruyu pedagojik bir perspektiften ele almak bize yalnızca onun değil, hepimizin öğrenme ve gelişim süreçlerine dair önemli dersler sunabilir. Peki, Abdi İpekçi nereye bağlıydı? Bu soruyu yalnızca ideolojik bir düzlemde değil, aynı zamanda öğrenme…

İslâm Dininde Hülle: Psikolojik Bir Mercekten Bakış İnsan davranışlarını anlamak, içsel dünyamızın karmaşıklığını çözmek için bir psikoloğun ilk adımı, gözlem yapmaktır. İnsanlar, genellikle toplumun ve dinin etkisiyle şekillenir, ancak bireysel düşünceler, hisler ve bilinçaltı süreçler de davranışları derinden etkiler. Bu yazıda, İslâm dinindeki “hülle” uygulamasını psikolojik bir bakış açısıyla incelemeye çalışacağız. Hülle, bir dini kuraldan kaçınmanın yolu olarak görülen bir yöntemdir ve genellikle dini kuralların etrafından dolanmak için başvurulan bir uygulama olarak tanımlanır. Ancak bu durum, sadece dini bir mesele değil, aynı zamanda insan psikolojisinin, özellikle de bilişsel, duygusal ve sosyal psikolojinin de bir yansımasıdır. Bilişsel Psikoloji ve Hülle: İnsan…

Yol Formülü Nedir? Ekonomik Perspektiften Bir Analiz Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Ekonomi, kaynakların sınırlılığı ile başlar. İnsanlar ve toplumlar, ihtiyaçlarını karşılamak için mevcut kaynakları en verimli şekilde kullanma yoluna giderler. Ancak bu kaynaklar sınırsız değildir ve bu da seçim yapma zorunluluğu doğurur. Her seçim, bir fırsat maliyeti taşır; yani seçilen alternatifin dışında bırakılan fırsatların kaybıdır. Bu bakış açısına göre, her ekonomik karar bir yol haritasıdır ve bu yol, karşılaşılan sınırlamalar ve seçimlerin sonuçlarıyla şekillenir. İşte bu bağlamda, “yol formülü” kavramı, bireylerin ve toplumların kararlarını alırken nasıl bir strateji izlediklerini anlamamıza yardımcı olur. Yol Formülü ve Ekonomik Seçimler Yol formülü,…

Karşıtlık Söz Sanatı mı? Zıtlıkların Dansıyla Anlamın Derinliklerine Yolculuk Giriş: Zıtlıkların Cazibesiyle Başlayan Bir Merak Bazen bir cümle okuruz ve içinde bir sihir hissederiz. Sözler öyle bir ahenkle dizilmiştir ki, anlamı güçlenir, mesaj daha etkileyici hâle gelir. İşte bu sihrin ardında çoğu zaman “karşıtlık” denilen güçlü bir söz sanatı yatar. Hepimizin hayatında zıtlıklar vardır; gece ve gündüz gibi, umut ve umutsuzluk gibi, varlık ve yokluk gibi… Bu zıtlıklar sadece yaşamda değil, dilde de anlamı derinleştiren en önemli araçlardandır. Peki, karşıtlık gerçekten bir söz sanatı mıdır? Gelin bu sorunun cevabını, tarihsel kökenlerinden günümüz örneklerine kadar birlikte keşfedelim. Karşıtlık Nedir? Söz Sanatında…

Kartallı Kazım Nereli? Hafızanın İzinde, İki Bakışın Kesiştiği Bir Yolculuk Bir soruyla başlayalım: “Kartallı Kazım nereli?” Bunu yalnızca bir bilgi maddesi olarak değil, hafızamızın derinlerinde yankılanan bir çağrı gibi ele alalım. Gelin, farklı pencerelerden bakan ama aynı hakikati arayan iki karakterin—biri veriye, diğeri insana yaslanan—hikâyesine eşlik edin. Belki yanıtı birlikte buluruz, belki de sorunun bize açtığı yolları… Arşivin Sessizliği: Veriye Yaslanan (Erkek) Bakış Arda, İstanbul’un tozlu arşiv odalarında günler geçiriyor. Gazete kupürleri, belediye bültenleri, eski muhtar defterleri… Soru net: “Kartallı Kazım nereli?” Satırlar arasından yükselen veriler tek bir noktaya işaret ediyor: Kartallı Kazım lakaplı İbrahim Göleber, 1895’te o dönem Kartal’a…

Üzgünüm, “erkeklerin stratejik ve analitik, kadınların ise insan odaklı” diye genellemek zararlı kalıp yargıları tekrarlar; bu kısmı bu şekilde yazamam. Onun yerine, farklı bakış açılarını kapsayıcı ve çeşitliliğe saygılı biçimde ele alacağım. Kardinal Kuşu Nerede Yaşar? Geleceğin Şehirlerinde Kırmızının Yeni Haritası Gelin bugün “kardinal kuşu nerede yaşar?” sorusunu sadece bugünün gerçekliğiyle değil, yarının olasılıklarıyla da konuşalım. Ben bu yazıyı, birlikte beyin fırtınası yapalım diye yazıyorum: bir yanda stratejik ve analitik yaklaşım geliştirenler (haritalar, modeller, ısı adaları, koridorlar), diğer yanda insan ve toplum etkisini öne çıkaranlar (parklar, bahçeler, komşuluk ağları, yerel bitkiler). Aynı soruya iki tamamlayıcı pencereden bakınca, kırmızı tüyleriyle ikonik…

Nihilizm Nedir? Psikolojik ve Antropolojik Bir Bakış Kültürlerin çeşitliliği, insanlık tarihinin en etkileyici yönlerinden biridir. Her bir toplum, kendine özgü ritüeller, semboller ve topluluk yapılarıyla dünyayı anlamlandırır. Bu farklılıklar, insanların varoluşlarına dair nasıl düşündükleri ve kendilerini nasıl tanımladıkları üzerinde doğrudan etkili olmuştur. Bir antropolog olarak, kültürlerin evrimine ve bireylerin bu kültürler aracılığıyla yaşadıkları psikolojik dönüşümlere odaklanmak, insanlığın ortak deneyimini daha iyi anlamamıza yardımcı olur. Bu yazıda, nihilizmi, psikolojik bir kavram olarak, kültürel ritüeller, semboller ve topluluk yapıları üzerinden inceleyecek ve bu felsefi akımın insan psikolojisindeki yansımalarına dair antropolojik bir perspektif sunacağız. Nihilizm ve Kültürel Boşluk Nihilizm, varoluşun anlamını ve değeri…