Kategori: Makaleler

Günü Gününe Nasıl Yazılır TDK? – Zamanın Yazımında Felsefi Bir Yolculuk Felsefe, çoğu zaman küçük bir dilsel sorudan büyük anlamlar üretir. “Günü gününe nasıl yazılır?” sorusu, yüzeyde yalnızca bir yazım meselesi gibi görünse de, derinlerde zamanın, eylemin ve bilginin doğasına dair bir düşünme biçimini çağırır. Türk Dil Kurumu (TDK) açısından bu ifade bir dil kuralını anlatırken; felsefi açıdan insanın zamanı nasıl yaşadığını, anlamlandırdığını ve kelimelere nasıl döktüğünü sorgulatır. Epistemolojik Perspektif: Bilginin Zamanla İlişkisi Bilmek, zamanla yarışan bir eylemdir. “Günü gününe” ifadesi, bir şeyi tam zamanında yapmak, yani bilgiyle anı eşitlemektir. Bu yönüyle epistemolojik bir düzen önerir: bilgi gecikmemeli, düşünceyle eylem…

Günde Kaç Dakika Güneşlenmek Gerekir? Işığın Dengesi ve İnsan Bedeninin Ritmi Güneşle İnsan Arasındaki Kadim Bağ İnsanlık tarihi boyunca güneş, yalnızca bir gök cismi değil; yaşamın, ritmin ve sağlığın sembolü olmuştur. Antik Yunan’da Hippokrates, güneş banyosunu ruh ve beden sağlığını korumanın bir yolu olarak önerirken, Roma hamamlarında sabah ışığıyla yapılan “helioterapi” uygulamaları şifa ritüellerinin bir parçasıydı. Güneşle kurulan bu bağ, binlerce yıldır insanın biyolojik dengesini düzenleyen görünmez bir ritim olarak yaşamaya devam eder. Bugün modern tıp bu eski bilgiyi bilimsel terimlerle ifade ediyor: D vitamini sentezi. Bilimsel Gerçek: Güneş Işığı ve D Vitamini Vücut, D vitaminini en etkin biçimde ultraviyole…

Edebiyatta Şaka Yapmak Ne Demek? Şaka, Edebiyatın Derinliklerinde Giriş: Edebiyatın Gözlemlerindeki Şaka Edebiyat, insan ruhunun en derin köşelerine ulaşan, dilin gücüyle şekillenen bir sanattır. Ancak edebiyat sadece ciddiyet ve drama ile sınırlı değildir. Edebiyatın içinde, dilin gücünü başka bir boyutta kullanan bir araç daha vardır: şaka. Peki, edebiyat dünyasında şaka yapmak ne anlama gelir? Şaka, sadece gülmeyi sağlamak için mi kullanılır, yoksa dilin ironik bir biçimde derin anlamlar taşıyan bir aracı mıdır? Bu yazıda, edebiyatın zengin dünyasında şakanın yerini ve şaka yapmanın edebi bir araç olarak nasıl şekillendiğini keşfedeceğiz. Şaka Yapmanın Edebiyatla İlişkisi Şaka kelimesi, genellikle eğlenceye, hafifçe yapılan esprilere…

Toplumsal Zamanın Başlangıcı: Dünyanın En Hızlı Golü Kaç Saniye? Bir sosyolog olarak, insan davranışlarının zamana karşı yarışını hep büyüleyici bulmuşumdur. Bazen bu yarış bir sınavda dakikalarla, bazen bir iş görüşmesinde saniyelerle, bazen de bir futbol maçında yalnızca birkaç saliselik farkla ölçülür. “Dünyanın en hızlı golü kaç saniye?” sorusu ilk bakışta sportif bir merak gibi görünse de, aslında toplumsal yapının birey üzerindeki baskısını, cinsiyet rollerinin hız ve başarıyla kurduğu ilişkiyi anlamak açısından derin bir metafor sunar. Futbol, Zaman ve Toplumun Ritmi Futbol yalnızca bir oyun değildir; toplumsal düzenin, rekabetin ve aidiyetin simgesidir. Bir maçın başlama düdüğü, sadece bir spor etkinliğinin değil,…

Kapalı Duruşmayı Avukat İzleyebilir mi? Hukukun Gizli Alanına Farklı Bakış Açılarıyla Bir Yolculuk Mahkeme salonlarının kapıları kapandığında içeride neler olup bittiğini çoğumuz merak ederiz. Özellikle de “kapalı duruşma” dendiğinde, akıllarda hemen şu soru belirir: Avukat bu duruşmayı izleyebilir mi? Yani, adaletin temsilcileri bile dışarıda mı kalır, yoksa hukukun ruhu gereği içeride olmaları bir zorunluluk mudur? Gelin bu soruya hem hukuki gerçeklerle hem de farklı bakış açılarıyla yaklaşalım. Çünkü mesele yalnızca bir prosedür değil; adaletin sınırlarını, hak aramanın çerçevesini ve bireylerin güvenlik hissini doğrudan ilgilendiren derin bir konudur. — Kapalı Duruşma Nedir ve Kimler Katılabilir? Kapalı duruşma, mahkemenin özel gerekçelerle —örneğin…

Kantinlerde Su Kaç TL? Bir Şişe Suyun Etiketi Değil, Vicdanı Kaç TL? Şunu en baştan açık konuşayım: Kantinlerde su kaç TL? sorusu, sadece bir fiyat araştırması değil; okul kültürümüzün, çocuk sağlığının ve kamusal sorumluluğun aynası. Ve evet, bu yazı tartışma çıkarsın istiyorum. Çünkü teneffüste su almak için sıraya giren bir çocuğun karşısına “lüks ürünmüş” gibi konumlanan bir etiket çıkıyorsa, burada konuşacak çok şey var. Su, ürün değil haktır. Etiketi değil, erişimi konuşmalıyız. “Kantinlerde su kaç TL?” sorusu neden bu kadar yakıcı? Çünkü aynı şehirde, hatta yan yana okullarda, suyun fiyatı dramatik biçimde değişebiliyor. Bir yerde günlük harçlığın üçte biri, bir…

1 Zilhicce 20266 Ne Zaman? Zamanın Ötesinde: Felsefi Bir Bakış Zaman… İnsanlık tarihinin en karmaşık ve en derin tartışmalarından biri olan zaman, sadece bir kavramsal ölçü değil, aynı zamanda bireylerin yaşamlarını, toplumlarını ve inançlarını şekillendiren bir gücün adı. Filozoflar yüzyıllardır zamanın ne olduğunu, nasıl algılandığını ve ne şekilde insanın varlık durumunu etkilediğini sorgulamışlardır. Bu bağlamda, takvimler de sadece tarihsel birer ölçü birimi olmaktan öte, bizlerin gerçeklik algısını, etik değerlerimizi ve dünya görüşlerimizi biçimlendiren araçlar haline gelir. Peki, 1 Zilhicce 20266 tarihi ne zaman? Bunu sadece sayılarla ifade etmek mümkün mü, yoksa zamanın kendisini anlamak için daha derin bir bakışa mı…

Bir Filozofun Bakışı: Gölgenin Peşinde Bir Düşünce Deneyi Bir filozof için her “gölge”, varlığın sessiz bir yankısıdır. Görünür olanın ardındaki görünmeyeni, anlamın ötesindeki derinliği işaret eder. Günümüzün dijital çağında bile, bir Word belgesinde “gölge” oluşturmak, basit bir yazı biçimlendirmesi olmanın ötesine geçer; bir düşünme biçimini temsil eder. Word gölge nasıl yapılır? sorusu, teknik bir açıklamanın ötesinde, varlıkla biçim, anlamla görünüş arasındaki kadim tartışmayı yeniden gündeme getirir. Bu yazıda gölgeyi yalnızca biçimsel bir unsur olarak değil, felsefi bir olgu olarak ele alacağız. Çünkü gölge, insanın hem bilgisinin hem de varlığının bir parçasıdır — ne tamamen “ışık”tır ne de bütünüyle “karanlık”. Word…

Tutuklama Kararı Kaç Günde Çıkar? Etik, Epistemolojik ve Ontolojik Perspektiflerden Bir İnceleme Felsefe, insanın dünyaya bakışını sorgulayan, kavramların derinliklerine inen bir düşünme biçimidir. İnsanlık tarihinin ilk çağlarından bu yana filozoflar, adalet, özgürlük, hak ve sorumluluk gibi kavramları tartışmışlardır. Bugün, toplumsal yapının bir yansıması olarak hukukun işleyişi, adaletin ne olduğu, hangi koşullar altında hukuki kararların alındığı soruları hala geçerliliğini korumaktadır. Tutuklama kararı, bu sorulara dair önemli bir örnek teşkil eder. Tutuklama kararı kaç günde çıkar? Sadece hukukun mekanik bir işlevi mi, yoksa daha derin etik, epistemolojik ve ontolojik sorgulamalarla mı şekillenir? Etik Perspektif: Adaletin Zamanı ve Karar Süreci Etik, doğru ve…

“Kamyonete Ne Denir?”: Adını Koyamıyorsak, Sorun Araçta Değil Dilimizde Resmî karşılığı “kamyonet”. Açık kasalı olana halk arasında “pikap/pickup”, kapalı hacimli olana “panelvan” denir. “Van/minivan” binek odaklı sınıflardır; marka adıyla genelleme (ör. “doblo”) teknik olarak hatalıdır. Net Başlangıç: Evet, Kamyonete “Kamyonet” Denir—Ama Yetmez “Kamyonete ne denir?” sorusu aslında tek kelimelik bir cevapla bitmiyor. Evet, ruhsatta gördüğünüz isim genellikle “kamyonet”. Ama sahaya inince tablo karışıyor: galeri “pickup” diyor, servis “pikap” yazıyor, komşu “panelvan” sanıyor, amca “van” diye ısrar ediyor, sosyal medya ise bir modelin adını alıp tüm sınıfa yakıştırıyor. Bu karmaşa sadece semantik değil; kullanım amacı, gövde tipi, yükleme biçimi ve hatta…